آیا خلاقیت را می توان رشد داد؟

خلاق بودن ،یعنی دیدن چیزهایی در عالم و آدم ،که به چشم دیگران نیاید ،آسان نیست همین که چیزی را متفاوت از دیگران به تصویر در آورید ،در زمره افرادی قرار میگیرید که انگشت شمارند .

اما آیا انسانها خلاق باسایر انسانها تفاوت دارند ؟آیا توانایی آنها ارثی است یا اکتسابی ؟شواهد دلالت دارند که هم وراثت وهم محیط،در بالندگی ورشد خلاقیت موثر است .

خلاقیت را باید صنعتی پنداشت که هر انسانی به در جاتی بدان موصوف است.آن چه ضروری است این است ،که باید زمینه تجلی این قوه رادر داخل اعضای سازمان ،خاصه در مدیران فراهم کرد.خلاقیت را نمی توان تابع منطق دوتایی و یا مقوله ای دو گانه به حساب آورد ، بدین معنا که بگویم انسانهایا واجد آن هستند ویا فاقد آن ،از سوی دیگر ،اگر چه هر کسی سهمی از قوه خلاقیت دارد،برخی کسان هستند که به علت داشتن توانایی های ذاتی ،این قوه را موفق تر از دیگران به کار می گیرند.

انسان خلاق در فعالیتهای فکری خود نرمش و انعطاف پذیری خاص دارد .او حود را پایبند حفظ و نگهداری وضع موجود که مطابق با نظر وی نیز هست نمی کند و پیوسته آماده و مستعد آن است که در نظر اتش تجدید نظر کند واما برعکس ،آن کسی که اندیشه خود را مطلق می انگارد ،اعتقاد آتشینی به منطق و صادق بودن نظراتش در باره جهان دارد.او نه  می خواهد نه می تواند مواضع فکری خودرا با اوضاع دائم التغیر متناسب کند و محکم به آنچه "به گمان او"درست است،می چسبد . چنین شخصی بر خلاف افراد خلاق انعطاف پذیری فکری ندارد وبسیارقالبی و کلیشه ای عمل میکند .

خلاقیت را چگونه رشد دهیم

خلاقیت را قوه و استعداد ی می دانند که تصویر های ذهنی را با نحوی منحصر به فرد ،با هم ترکیب ویا این که رابطه ای غریب وغیر عادی میان

آنها ایجاد می کند ،البته باید گفت تصویر های ذهنی نباید فقط نو و بدیع باشند ،بلکه باید سودمند و مفید هم باشند .

نورمن مایر می گوید :

صرف خارق العاده گی و یا متفاوت بودن تصویر ذهنی ،نشانه خلاقیت و امتیاز آن نیست ،چون ،چه بسا که تصویرذهنی ، نشانه ای ناهنجاری روانی نیز باشد ،عدم درک این تمایز ،امکان آن را فراهم می کند که عالبا نبوغ را با جنون قاطی کنیم.شاخص ممتاز بودن راه حلهای خلاق آن است که عملی باشند ،یعنی این که با واقعیت در پیوند باشند "

یک نمونه خوب خلاقیت را می توان در دانشگاه "آدلنی"درنیویرک که به چشم دید .این دانشگاه قصد داشت که رشته مدیریت بازرگانی را به برنامه نحصیلی خود بیافزاید ،ولی در عین حال به این امر آگاه بود که افراد مشتاق به تحصیل در این دوره که از فعالان حوزه تجارت بودندواز شرکت های خود برای آموزشی کمک هزینه تحصیلی دریافت می کردند ،دچار کمبود وقت و محدودیت زمانی برای حضور در کلاس بودند .دانشگاه برای حل این مشگل باسعی و کوشش ،کلتاس هایی برای دانشجویاان فراهم کرد.کلاسها چها روز در هفته در قطار هایی که هر روزه به نیویورک رفت وآمد داشت،برگزار می شد

خلاقیت وعوامل موثر در آن

یکی از کارکرد های هر نظام آموزشی ایجاد و رشد خلاقیت در فرا گیران است .

از خلاقیت تعریف های زیادی مطرح شده است از جمله

خلاقیت توانایی دیدن چیزها در یک نظر نو وغیر معمول است (پاپالیا1988)

یک محصول یا پاسخ در صورتی خلاق است که برای مساله ای باز راه حلی جدید و مناسب ارائه دهد (آمابیل 1989)

خلاقیت توانایی حل مسائلی است که فرد قبلا حل آن ها را نیاموخته است . (مایر 1938-وایزبرگ1995)

خلاقیت مجصول فرد واحدی ،در یک زمان واحد و در جای خاص نیست بلکه عبارت از یک زیست بوم (اکوسیستم)است که همه ی اعضاء

و همه جنبه های محیطی آن در حال تعاملند .(هار نیگون 1990)

رشد و توسعه خلاقیت وابسته به عوامل مختلف فردی و اجنماعی مانند : هوش ،انگیزه خود باوری ،عواطف ،مدرسه و عوامل اجتماعی است.

برگزاری ضمن خدمت

انجمن علمی آموزشی معلمان تاریخ به اطلاع می رساند برای شرکت کنندگان همایش تاریخ 10 ساعت ضمن خدمت در نظر گرفته

موضوع:شناخت راه ها وروش های نوین دستیابی به اطلاعات وآشنایی باتواع کتابخانه های مهم و مجهز در ایران و جهان ،شناخت چگونگی جستجو منابع مکتوب نظیر کتب ،مجله،نشریات ادواری و اصول قواعد ثبت وظبط اسنادو مدارک و شیوه هایی رده بندی وطبقه بندی کتاب ها و کتابخانه شناخت کتب ومرجع وچگونگی یافتن مدخل های مورد نظر در حداقل زمان ممکن

زمان 1399/11/29

برگزاری همایش سالانه

به استحضار میرساند انجمن علمی آموزشی معلمان تاریخ شهرستان های استان تهران در نظر دارد با یاری پروردگار یکتا همایش سالیانه خودرا با هدف ارتقای سطح علمی و اطلاعات معلمان درس تاریخ به صورت مجازی برگزاز نمایید .

زمان :روز چهارشنبه 1399/11/15 از ساعت 11صبح الی 2 بعداز ظهر

آدرس :https://wwwskyroom.online/ch/shohadayehaftir78/hamayeshe-tarikh

موضوع:سکه شناسی (مقایسه نقشبندی سکه های باستان با دوره اسلامی )

استاد جناب آقای مهدی خادملو

شکل گیری نهاد آموزش وپرورش در ایران زمین

آموزش وپرورش در ایران باستان از چه هنگام فراتر از خانواده رفت و به نهادی رسمی تبدیل شد؟پاسخ به این پرسش در گرو بررسی های گسترده تر پیرامون چگونگی پیوند مردم بومی ایران با کوچیدگان آریایی و نیز تمدن های غیر بومی ایران و نیز تمدن های غیر آریایی ایران زمین و همسایگان متمدن آن هاست.به نظر می رسد سومریان که نحستین بار حط را آفریدند ،در پایه گذاری نهاد آموزش و پرورش نیز پیشگام بودند . لازمه آموزش حط یک گروه حرفه ای از آموزگار ان بود. آ؛موزگاران به جایی برای آموزش نیاز داشتند .با پیدایش مکان های ویژه آموزش روش  های آموزش و پرورش شکل گرفت .یافته های باستان شناسی نیز این دیدگاه را تاکید می کند . نحستین سند های سومر ی در یکی از شهر های میان رودان به نام اوروک پیدا شده است . این لوح ها به حط میخی نگاشته شده اند .مجموعه ای از واژه گان برروی چند لوح دیده می شود که تمرین و سر مشق نوشته شده است .پیشینه این لوح ها به سه هزار سال پیش از میلاد بر می گردد.

باستان شناسان در کاوش های خوددر میان رودان به ساختمان هایی برخورده اند که گواه وجود دبستان است. یکی از این ساختمان ها را در نیپور دیگری در سیپر و سومی را در اور یافته اند تفاوت این ساختمان ها با خانه های معمولی وجود لوح های بی شماری است که در این مکان ها بدست آمده  اند. باستان شنتاسان در سال های 1935-1934م در شهر باستانی ماری در یکی از ساختمان ها به دو اناق برخوردند که بیشتر به اتاق درس مانند بود .زیرا چند ردیف نیمکت آجری مناسب نشستن دو یا چهار نفر داشت ،در نیمه دوم هزاره سوم پیش از م کار آموزش در مدرسه های سومری پیشرفت کرد .از این دوره تاکنون ده ها هزار لوح گلی بدست آمده است . این لوح ها نحستین سندهای مربوط به آموزش وپرورش کودکان در تمدن میان دورود است. (برگرفته از کتاب ادبیات شفاهی ودوران باستان از محمد هادی محمدی- زهره قایینی)

به یاد "زهیر لباف"یار انجمن

به نام آفریننده هستی

با انده فراوان ،از در گذ شت ناگهانی دوست و همکلاسی ارجمند ،دبیر و پژوهشگر تاریخ و یار همیشگی انجمن معلمان تاریخ شهرستان های استان تهران ،در چند روز پیش ،با خبر شدم و بار دیگر لازم می دانم مراتب تسلیت خود را ونیز اعضای شورای اجرایی انجمن و همجنین تمامی اغضا و دوستداران انجمن را به حانواده محترم آن همکار گرامی ابراز می دارم واز پروردگار یکتا ،شادی روح اورا خواهانم.

همیاری و همکاری زنده یاد "زهیر لباف"از بدو تاسیس انجمن در سال 1379وتا پیش از در گذشت ،همیشه ادامه داشته است 20 سال مشارکت ومسئولیت پذیری این دوست وهمکار گرامی بااخلاق در برنامه های انجمن ،فراموش شدنی نیست

فراموش شدنی نیست ،همکاری او در اجرای 31 سفر علمی آموزشی انجمن به استان ها و شهر  های کشور که با علاقه همیشگی خود ،مشارکت می نمود

فراموش شدنی نیست ،20سال همکاری با مجله آوای تاریخ که با پژوهش و دقت زیاد ،بخش "واژه های تاریخی "را تهیه ومفهوم وریشه درست واژه ها را برای چاپ ارسال می نمود .

                                                          فراموش نمی کنیم و همواره به یاد او هستیم

                                                                      نازنین موفق

تعامل فعال وسازنده در تعلیم وتربیت

1-از آنجا که سیستم آموزشی کشور ،از سالها قبل ،همواره ویا دربیشتر مواقع تنها بر بعد آموزشی و محور آموزش،استعداد بوده و تقریبا تنها رابطه یک سویه بین معلم و شاگرد برقرار بوده است ،انتظارات از شاگردان محدود به این زمینه بوده ودر نتیجه تعاملی به معنای کلمه وجود نداشته است. حتی رابطه ومراجعه اولیا نیز فقط در چار چوب مسایل و نیاز های آموزشی صورت گرفته است.

اگر چه در سال های اخیر طرح ها ،اقدامات وکوشش هایی برای پیاده سازی وروشها ی فعال ارایه شده ، اما همچنان محور آموزشی ،محور اصلی این رویکرد های جدید را تشکیل  می دهد

2-تعلیم و تربیت ابعاد چند گانه دارد ، چند وجهی است . چند وجهی بودن این مقوله این مطلب را یاد آوری می نماید که شاگرد را نباید فقط "دانش "آموزدر نظر گرفت . بلکه او همزمان ،"تربیت"آموز و "شخصیت "آموز نیز می باشد.

1/2-دانش آموز ی ------برای--------کسب دانش و رسیدن به دانایی در جهت شکوفایی و ارتقای بینش فردی

2/2-"تربیت "آموزی -------------برای -------------کسب رفتار های هنجار خانوادگی و اجتماعی

3/2-"شخصیت" آموزی ------------برای ----------کسب اعتماد به نفس و مسئولیت پذیری

3-برای پرداختن به تعلیم و تربیت چند وجهی ،لازم است فرآیند تعامل فعال و سازنده برنامه ریزی شود تا شاگردان ، مدرسه را تنها محلی برای انباشت و حفظ اطلاعات وآزمون در خود به حساب نیاورده ورابطه ای بر پایه اعتماد سازی دوسویه شود و باید توجه داشت که فرایند باید به تدریج اجراوشکل گیرد ویکباره نمی توان انتظازات زیادی را مد نظر داشت.به تدریج زمینه های "نزدیک تر شدن"دانش آموز وبه محیط مدرسه و معلم ها فراهم شودوحریم ومرز طرفین تعامل حفظ شود .

4-فرآیند تعامل فعال و سازنده باید بر مشارکت هر چه بیشتر شاگردان تاکید داشته باشد .شاگرد باید احساس کند مفید است و مشارکت او در تمامی امور مدرسه مانند توجه او به امور شخصی خودش می باشد چنانچه احساس نماید که مفید بودن او از سوی مدرسه تشخص داده می شود وبر ای مشارکت او اهمیت قایل هستند ،اعتماد سازی و روابط نزدیکتر و عاطفی بر قرار می نماید و مدرسه را برای خود و در کنار خود می خواهد و نه آن را مقابل خود حس کند.

5-می بایست زمینه ها ایجاد فرآیند تعامل فعال و سازنده را فراهم سازی نمود :

1/5-در وجه آموزشی :به کار گیری هر چه بیشتر روشهای فعال تدریس و مشارکت دادن دانش آموزان .

روشهای همیاری ، اهمیت به فعالیت های فوق برنامه آموزشی به منظور ایجاد زمینه گسترده تر و فرصت های بیشتر تعامل با دانش آموزان،برقراری میز گرد های علمی و آموزشی ومیز گرد های بحث و گفتگو ی روان و بدون تشریفات رسمی کلاس با دانش آموزان ودر سطح کلاس و نیز باز دید های علمی

2/5-در وجه تربیتی و شخصیتی -ضمن کسب اطلاعات بیشتر از وضعیت و سطح فرهنگی ، اقتصادی و ارزشی و اعتقادی خاتواده دانش آموزان و به تناسب آنها ، می توان با استفاده از میز گرد هایی در سطح کلاس وبا تعداد مخدود ویا انفرادی ، نسبت به ارتقای سطح رفتاری و شخصیتی و مسئولیت پذیری و اعتماد سازی اقدام نمود (روانشناسی تربیتی )

6-لازمه موفقیت این گونه فرآیند ها ،فراهم نمودنن امکانات زمانی ،مکانی،سخت افزاری و نرم افزاری است و می بایست به گونه مستمر حاصل و نتیجه فرایند ،مورد سنجش و باز بینی قرار گیرد . همان گونه که اشاره شد ،پیاده سازی فرآیند باید به تدریج صورت گیرد و درجه بندی شده و پلکانی،سطوح تعامل با دانش آموزان برنامه ریزی شود . نتیجه و ماحصل هر سطح از تعامل ،مبنای صعود به سطوح بالاتر می باشد.

 

 

 

 

 

 

 

سفر انجمن تاریخ

سفرنامه انجمن تاریخ به نایین-طبس

روز سه شنبه 10/10/98 ساعت6:30 صبح به اتفاق جمعی از همکاران از ترمینال غرب تهران به مقصد نایین حرکت کردیم.

مناطق بازدیدی عبارت بودند از:

1/خانه پیرنیا:از اماکن سنتی نایین متعلقبه دوره صفویه و حاکم نشین نایین در آن دوره بود واچزایمختلف آن ورودی هشتی دالانهای متعدد ،غلامنشین ،ایوان شاهنشین اتاق نشیمن یاکرسی ،صحنیا حیاط ،گودالباغچه ،اتاقهای متعدد باغ گچبری های بسیار زیبا ا تصاویری از داستان های هفت پیکر نظامی و داستان خسرو شیرین و یوسف وزلیخا ،صحنه های شکارگاه

این خانه در حال حاضر به موزه مردم شناسی کویر تبدیل شده ودر فهرست آثار ملی به ثبت رسید .

2-مسجد نایین :این مسجد سومین مسجدقدیمی ایران وقدمت آن1200سال قبل است در دوره آل بویه ستونها ی شبیه مسجدالنبی به آن اضافه شدهو این مسجد تک مناره است بین دوره سلجوقی و ایلخانی قسمتکمر پوش مخوص خانمها ست

قسمت سرداب از معماری دست کند بهره برده یعنی از سنگهای شفاف مرمر جهت انتقال نوربه داخل زیر زمین و گرم بودن ن در فصول سرد وسالخنک بودن آن در فصول گرم سال

بنا بسیار زیبا یی دارد مربوط به سال 711قمری است و با چفت وبست ساخته شده و هیچ میخی ندارد

قسمت پایاب وضوخانهبود . گچبری بسیار زیبا ی قسمت محراب شامل نقوش گیاهی و هندسی بسیار زیباو خطوط کوفی مشجر تحسین برانگیزاست . سردر بسیار زیبا با تزینات معماری و همنطور مناره مسجد هشت ضلغی در قاعده با ارتفاع 28متر 3 مسجد قدیمی ایران

3- نارین قلعه :این بنا در بافت تاریخیشهر نایین و قدمت آن به دوره اشکانیان میرسد و در دوره های بعد باعنوان دژ یا کهن دژ تو سعه یافته دور آن را خندق کنده اند به ارتفاع50 متر و چندین برج در گوشه های اضلاع آن قرار دارد و مصالح آن خشت خام است

پس از پایان بازدید های نایین به طرف طبس حرکت کردیم و ساعت 5/9 شب در رستوران ناردون طبس شام صرف شدو بعد به طرف هتل بهمن رفتیم و همسفران به اتاق هایشان هدایت شدند

صبح روز بعدمورخ 11/ 10 / 98پس از صرف صبحانه راهی منطقه ی بسیار اعجاب انگیز کال جنی شدیم کال به زبان محلی یعنی رودخانه که از دو قسمت خشک و قسمت رودخانه تشکیل شده است در امتداد این کال در دل دیواره دره وجود دارد که نشان از ارتباط آن با مراسم چله نشینی پیروان آیین میترایی در ایران باستان به طور کلی طبس بزرگترین شهر خاور میانه است و شرق و غرب آن حدود 450 کیلو متر فاصله دارند طبس آب فراوان دارد حتی آب اضافی دارد

از 14 روستای هدف گردشگری هفت تای آن در طبس قرار دارد

قلعه ها از زمان نادر شاه تا پهلوی اول خان نشین بوده اند.

رشته کوه های شتری حدود 3 هزار متر ارتفاع دارد.معروفترین سد قوسی دنیا است که حدود 800 سال قدمت دارد و به لحاظ ساخت جزء شگفتی های سد سازی جهان است.ارتفاع آن 63 متر و ضخامت دیواره آن بسیار زیاد است.و مربوط به دوره مغول است.

در روستای ازمیغان سیاه چادر هایی وجود دارد که از موی بز بافته شده اند و بسیار قابل انعطاف می باشند و داخل آن بسیار گرم است.

یکی از دیدنی های جالب قبر های رو باز اسپردنی یا سپردنی بود که شخص قبل از فوتش وصیت می کرد که مرا در کربلا یا مشهد .....دفن کنید . اینها مرده را روی زمین طاقی شکلی می گذاشتند تا پس از پوسیده شدن جسد استخوانهای آنرا در کیسه ای قرار دهند و به مسافرانی که از آن منطقه عبور می کردند می سپردند تا کیسه استخوانها را به سرزمینی که مد نظر بوده برسانند.که اینها قبر های روی زمین هستند.

و از دیدنی های دیگر آب انبار ها هستند که با لوله هایی سفالی و با ساروج بست و چفت شده اند و آب را به انبار ها منتقل می کنند. که این آب انبار ها دارای پله هایی بسیار محکم بوده و نور گیری کامل برای آمد و رفت افراد درآن  تعبیه شده بود.

از جاذبه های دیدنی دیگر منطقه کاه شور بود.که جایی عمومی برای آب های ورودی بوده است. و کاه ها را در آنجا می شسته اند.آب این بخش از طریق قنات ها تامین می شده است.اشکلک چربی : کوزه را با آن در آب فرو می کردند.

از دیگر دیدنی های طبس ارگ معروف آن است.که شامل پنج حیاط و حوض آب که صرفا جنبه نظافت داشته است.

هر خانه دو ایوان و حیاط داشته که یکی آفتابگیر برای فصل زمستان و دیگری حیاطی خنک برای تابستان با زیر زمین های خنکی که سرداب بوده اند . در فیلم پ مثل پلیکان شخصی به نام سید علی میرزا که از آخرین بازماندگان این  ارگ بوده بازی کرده است .لازم به ذکر است که چند قلعه مربوط به اسماعیلیان در این منطقه وجود دارد.

از دیگر دیدنی های طبس باغ گلشن است با پلیکانهای زیبا و وصف ناپذیر آن!

در اوایل قرن سیزدهم هجری قمری بود که امیر محمدحسن خان عرب زنگویی ملقب به میرحسن خان، سومین حاکم تون (فردوس) و طبس، باغ زیبای گلشن را در انتهای خیابانی به همین نام بنا کرد. وی از سلسله خوانینی بود که توسط نادرشاه به حکوت طبس منصوب شده و زمام امور برای سال ها در اختیار آن ها قرار گرفته بود. میرزا خانلرخان اعتصام الملک در حدود سال 1255 شمسی ازطبس بازدید کرده و در نوشته هایش به نام میرحسن خان به عنوان سازنده گلشن یاد کرده است . زمان ساخت این بنا مصادف با آخرین روزهای حکومت لطف‌علی خان زند بود؛ روزهایی که آغا محمد خان قاجار نیز تلاش می کرد که به حکومت برسد. به همین دلیل کارشناسان، قدمت این باغ را اواخر زندیه و اوایل قاجاریه می دانند و تاریخ خاصی را برای آن در نظر نمی گیرند. یک نکته منحصربه‌فرد در باغ گلشن که تنها در تاج محل هند مانند آن تکرار شده، این است که باغ به صورت مربع است، یعنی طول و عرض باغ با هم برابرند و خیابان‌های موازی، طول و عرض این باغ را به هم متصل می‌کنند. ساختمان سردرب باغ گلشن در زلزله ویرانگر شهریور ۵۷ طبس به کلی از بین رفت که اکنون همانند گذشته بازسازی شده‌است.

از دیگر دیدنی های طبس بازار زیبای آن است که با معماری سنتی و مغازه های صنایع دستی مس و شیرینی فروشی های پر جاذبه توجه همه را به خود جلب می کند.و گردشگران می توانند با خرید زیور آلات ،خرما، شیرینی و انواع حلوا از سوغاتی های زیبای این بازار استفاده کنند از جمله شیرینی های معروف شیرینی روورکرده: (Roo Var Karde)که از محبوب ترین و معروف ترین شیرینی محلی طبس می باشد.  این شیرینی از دو لایه نان که بین آنها حلوایی مخصوص از شیره ی خرما قرار میگیرد تهیه می شود و بین مردم طبس بسیار محبوب و خوشمزه است.

     یکی دیگر از مناطق دیدنی طبس کویر حلوان یا خیر آباد است. که حدود 30 کیلومتر طول دارد و تپه های شنی و ماسه ای آن حدود 150 متر ارتفاع دارد.که به محض آمدن باد چهره این تپه ها تغییر می کند. در کویر یا دغ (در فرهنگ فارسی معین و عمید‘ دغ به معنی زمینی که علف و گیاه در آن نروید آورده شده است) میدانهای وسیعی از شن وجود دارد که برای استفاده در سافاری و شتر سواری برای علاقه مندان مناسب می باشد.

       دوستان ما، سر شار ازهیجان  انرژی دو روزه ی سفر به دل کویر ،در ساعت 14 با این خطه زیبا خداحافظی کردند و پس از طی 512 کیلومتر، نیم شب پنج شنبه، ساعت 2 به شهمیرزاد رسیدند  و در خانه معلم اسکان یافته و صبح روز بعد با دیدار از منطقه بوم گردی سرای ایل سنگسر و خرید از بازار این شهر، راهی گرمسار شدند. پس از تناول غذای ظهر در مجتمع زیبای ستاره کویر گرمسار، به سوی تهران عزیمت نمودند.

با آرزوی سلامتی و دیدار مجدد دوستان

شکوفه نیک نفس

گزارش سفر همدان نهاوند تویسرکان

گزارش سفر انجمن معلمان تاریخ

به استان همدان (نهاوند - تویسرکان)

شراره معتمدی

 

بیست و نهمین سفر انجمن

 

در تاریخ سه شنبه 25/4/98 بیست و نهمین سفر علمی و سیاحتی اعضای  انجمن تاریخ برای دومین بار به استان همدان با هدف بازدید از مکان های تاریخی شهرهای نهاوند و تویسرکان انجام گردید. آغاز حرکت سفر در ساعت 7 صبح با حضور حدود 40نفر از اعضای انجمن تاریخ شهرستان های تهران بود   در بین راه مسئولین محترم انجمن با انجام مسابقه عملی و فرهنگی و ارائه مطالب پیرامون مکان های مورد نظر جهت بازدید و جشن تیرگان و مراسم مخصوص به آن در نزد ایرانیان ......... سختی مسیرسفر را کوتاه و آسان نمودند .

اولین توقفگاه  فبل از رسیدن به مقصد در استان مرکزی شهر مشاهیر علم و ادب یعنی تفرش بود. مکان های بازدید شده :

 

امامزاده ابوالعلی

بین باغها و بستانها گنبدی است باستانی که مدفون در این گنبد سیدجلیل و پارسا و باتقوایی از احفادعلی بن جعفرع . یکی از جاذبه های گردشگری شهر تفرش، امامزاده ابوالعلی است. این امامزاده از نوادگان امام جعفر صادق(ع) است که در نیمه اول قرن پنجم هجری در تفرش رحلت کرده است. در کتاب سیمای میراث فرهنگی ساخت بنا به دوران ایلخانی(سال987هـ.ق) باز می گردد. 

 

موزه فرهنگ و هنر نصیر

در این موزه آثار فرهنگی، هنری و تاریخی تفرش وجود دارد.این مکان زادگاه ، آرامگاه و موزه استاد زین  العابدین نصیر می باشد ایشان بنیانگذار مدرسه نوین در تفرش،  و مولف کتاب های درسی سراسری ابتدایی در آن زمان و مدیر روزنامه رضوان بودند .

 

آرامگاه دکتر حسابی

پروفسور حسابی پدر علم فیزیک ایران که دارای 5 لیسانس در رشته­های ادبیات، ریاضیات، ستاره‌شناسی، زیست‌شناسی از دانشگاه آمریکایی بیروت، مهندسی راه و ساختمان از دانشگاه فرانسوی بیروت، لیسانس مهندسی برق از دانشکده برق پاریس و لیسانس مهندسی معدن از مدرسه عالی معدن پاریس بود و دکتری فیزیک خود را نیز از دانشگاه سوربن فرانسه در سال 1305 دریافت کرد. 

پس از بازدید از مناطق فوق جهت صرف نهار و اقامه نماز اعضای گروه عازم حمام قدیمی و تاریخی تفرش که امروزه با تغییر کاربری تبدیل به رستوران گشته، و نیز مسجد قدیمی و زیبای تفرش شدند.

 

مسجدجامع ششناو

از جمله مساجد قدیمی استان مرکزی است که در محله فَم شهر تفرش واقع شده‌است. بنای اولیه مسجد از آثار دوره سلجوقی است که در دوره‌های بعد قسمت‌هایی به آن اضافه شده‌است. علت انتخاب نام شش ناو برای مسجد وجود قناتی در زیر مسجد است که توسط شش عدد ناودر بیرون مسجد و پس از عبور از زیر درخت چناری بزرگ و قدیمی، تقسیم شده و به محله‌های اطراف جریان پیدا می‌کند قدمت قنات به قرن سوم هجری قمری بازمی‌گردد.

کاروان این سفر پس از دیدن آثار فوق در شهرپدران علمی ایران مسیر سفر خود را به سمت استان همدان ادامه داده در شهر همدان فرصتی مجدد برای دیدار از برخی بناهای تاریخی این شهر ،بخصوص برای کسانی که در اولین سفر به استان همدان شرکت نداشتند مکان های چون آرامگاه بابا طاهر و بو علی سینا، گنبد علویان . . . .. در روز 26/4/98 در ادامه بازدید ها به نهاوند حرکت نموده و از آثار تاریخی این منطقه دیدار بعمل آمد .

 

روستا دهفول

دهفول (ده فول)ویا در گویش محلی (دیپیل) :این روستا در بین راه اسفالته نهاوندبه کرمانشاه میگذرد ودر امتداد ان شهر برزول و گیان قرار دارد. در این روستا حمام قدیمی بسیار تاریخی است و یک حمام جدید نیز ساخته شده‌است. اثار قدیمی بسیاری را از دل خاک بیرون برده‌اند که نشانگر قدمت این روستای سبز وزیبا دارد.در کناره رودخانه که تقریبا مسیر پر پیچ وخمی و پستی و بلندی زیادی دارد حیات وحش زیبایی دارد .

 

 تپه گیان

تپه گیان نزدیک نهاوند و در جنوب غربی شهر گیان و ۲ کیلومتری سراب گیان است و به عنوان یکی از قدیمی‌ترین آثار تاریخی قابل بازدید و تحقیق می‌باشد. باستان شناسان قدمت این منطقه را ۳۷ قرن قبل از میلاد می‌دانند.

برای اولین بار هرتسفلد در تپه گیان یک نوع سفال منقوشی می‌بیند که بنا به اظهار وی نمونه‌هایی از آن سفال‌ها را در سال ۱۹۳۶ میلادی نزد عتیقه فروشان همدان دیده بود. و کاوش‌های وسیع تری را در این محل انجام گردید.

ساکنان گیان در آن زمان از اقوامی به نام کاسی‌ها بودند.که قبل از ورود آریایی‌ها در مناطق غربی ایران مثل لرستان کنونی و دشت گیان زندگی می‌کردند. بسیاری از آثار بدست آمده از حفاری‌های این تپه هم‌اکنون در موزه‌های بزرگ دنیا مانند لوور و ایران باستان نگهداری می‌شوند که از آن جمله می‌توان به جام زرین و ظروف سفالی منقوش اشاره کرد.

 

حمام قدیمی نهاوند : (حمام حاج آقا تراب)

 از بناهای عام المنفعه بجا مانده از اوایل دوران قاجار می باشد با وسعت تقریبی 670 متر شامل دو بخش مردانه و زنانه می باشد که هر کدام نیز فضاهای دیگری چون حمام های سرد و گرم ، هشتی ارتباطی ، خزانه و تون خانه را دارا می باشد این حمام به حمام دو قلو شهرت دارد این بنا از مهمترین آثار تاریخی استان همدان و شهرستان نهاوند محسوب می گردد وبه عنوان موزه مردم شناسی به معرفی آداب و رسوم گذشتگان می پردازد.

 

 بازار سنگ میل

بازار سنتی نهاوند دارای جایگاهی ویژه در اقتصاد شهرستان است و از گذشته تا به حال در زمینه‌های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، مذهبی و ارتباطی نقش داشته است.  سبک معماری این بازار متاثر از شرایط جغرافیایی منطقه است و با ویژگی‌های بازارهای ایرانی کاملا هماهنگی دارد.  بازار نهاوند یک اثر تاریخی و فرهنگی است که در طول زمان شکل گرفته و هویت یافته و خود امروز هویت بخش شهر شده است و همین امر باعث شده که این محور تاریخی و تجاری امروزه دارای ارزش میراثی و نقش گردشگری باشد.

در روز 27/4/98 کاروان سفر انجمن عازم دیدار آثار واماکن تاریخی شهر تویسرکان در استان همدان شدند .

 

 خانه مسعودیه

در حدود150 سال پیش گروهی از نوادگان عباس میرزا ، نایب السلطنه ناکام فتحعلیشاه قاجار در محله ای به نام قلعه در شهر تویسرکان زندگی می کردند . بانی این قلعه شیخعلی میرزا معروف به شیخ الملوک فرزند فتحعلیشاه بوده است. یکی از خانه های باقی مانده از محله شاهزادگان تویسرکان خانه مسعودی است . تاریخ احداث این بنا بر روی کتیبه موجود در اتاق شاه نشین 1292ه ق ذکر شده است . مهمترین بخش خانه مسعودی اتاق شاه نشین است . تمامی دیوار ها و سقف این اتاق پوشیده از گجبری و نقاشی و آیینه کاری است و یکی از معماری های نادر ایرانی بحساب می آید .

یکی از خانه های تاریخی دوره قاجار در شهرستان تویسرکان است که در مرکز شهر تویسرکان واقع شده است. این خانه در حال حاضر به عنوان موزه تاریخ و فرهنگ تویسرکان مورد استفاده قرار گرفته. این اثر در تاریخ 27/10/1377  در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

 

خانه اقتداری

 خانه اقتداری مربوط به دوره قاجار است و به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. خانه اقتداری با چهار حیاط مرکزی به جای مانده از دوران قاجاریه، که این روزها با عنوان خانه صنایع دستی هم شناخته می شود، میزبانی رویایی و خاطره انگیز برای مسافران و گردشگران نوروزی شده است.

 

بازار قدیمی شهر تویسرکان

بازار سر پوشیده تویسرکان که در مرکز این شهر قرار دارد، اثری تاریخی و به جای مانده از دوران صفویه است و گفته می شود در ۳۷۰ سال پیش بنا شده است. در این بازار  یک راسته اصلی و چهار راسته فرعی قرار دارد که با اندک توجهی می توان در انتهای هر کدام از این راسته ها یک بنای تاریخی همچون مدرسه شیخ علیخان زنگنه، مسجد باغوار، مسجد جامع و حمام خان را دید. 

 

آرامگاه شیخ رضی

 میر رضی آرتیما از عرفا و سرایندگان معروف عصر شاه عباس صفویه بوده است . رضی‌الدین آرتیمانی شاعر معروف عصر صفوی است؛ که برای مدتی از میرزایان شاه عباس صفوی نیز بود و به همین دلیل او را «میر» یا «میرزا» رضی الدین می‌نامند.  وی در قریه آرتیما از توابع تویسرکان چشم به جهان گشوده است . نام او محمد و متخلص اش رضی است میر رضی در سال 1037 هق چشم از جهان فرو بسته و در محل خانقاهش به خاک سپرده شده است ساختمان آرامگاه وی اثری است از دوران معاصر مهمترین آثار وی ساقی نامه و سوگند نامه می باشد.

 

آرامگاه حیقوق

حیقوق نبی از انبیاء دوازده گانه بنی اسرائیل و از نسل حضرت موسی (ع) است. وی نامش در کتاب تورات عهد عتیق ذکر شده و دارای شان و مقام مذهبی خاصی نزد پیروان دین یهود می باشد و برای مسلمانان نیز بسیار قابل احترام است . این پیامبردر حدود 700 سال  ق م مسیح و در زمان دانیال نبی
می زیسته است . ساختمان کنونی آرامگاه وی اثری از دوره سلجوقیان ( قرن 7 ه.ق ) است.

 

روستای تاریخی ورکانه

محور ارتباط اصلی روستا از شهر همدان دارای مناظر و چشم ‌اندازهای زیبایی است که می‌تواند به عنوان محوری توریستی مطرح شود. این روستای زیبا دارای جاذبه های گردشگری بسیاری است . روستای ورکانه در دامنه جنوبی زاگرس مرکزی قرار گرفته و عموما به دلیل کوهستانی بودن و برخورداری از طبیعت زیبا از مناطق بسیار بکر به شمار می‌رود.

ورکانه روستایی در نزدیکی شهر همدان است. روستای ورکانه همدان به عنوان نگین گردشگری روستایی این استان شهرت یافته است.

علت نامگذاری روستای ورکانه در گویش کردی «ور» به معنی کنار و «کانه» به معنی چشمه است. ورکانه نیز به معنی قرار گرفتن در کنار آب و چشمه می‏باشد. روستای ورکانه همدان یکی از 6 روستای گردشگری همدان است که نام آن در فهرست آثار ملی به ثبت رسید و به عنوان منطقه ویژه گردشگری کشور مطرح شد.

جاذبه های روستای ورکانه عبارتند از:

 ساختمان مسجد روستا در بافت قدیمی، آرامگاه امامزاده غیب، مرکز پرورش اسب روستا و خانه پروفسور توفیق موسیوند

یکی از  خانه های قدیمی در این روستا زادگاه پروفسور توفیق موسیوند، مخترع نخستین قلب مصنوعی در جهان می باشد. او در سال ۱۳۱۵ در این روستا متولد شد و تا سن ۱۴ سالگی برای کمک به خانواده‌ به چوپانی مشغول بود. تلاش و پشتکار وی و پیمودن مسیر ورکانه به همدان برای تحصیل باعث شد تا به عنوان دانشمند برتر جهان شناخته شود و  اختراعات بسیاری را از جمله  قلب مصنوعی کنترل از راه دور، تعیین DNA  انسان با اثر انگشت و بدون نیاز به خون‌گیری و ۱۴ اختراع پزشکی دیگر را به ثبت برساند. عالی‌ترین مقام علمی وی بنیانگذار درمان پزشکی از راه دور، رئیس بخش قلب و عروق انستیتو تحقیقات قلب دانشگاه اوتاوا از جمله عناوین علمی وی در دنیا می باشد.

درتاریخ 28/4/98 کاروان انجمن تاریخ با بهرمندی علمی تاریخی و سیاحتی این سفر به مبدا حرکت خود بازگشتند مسئولین انجمن در مسیر بازگشت با طرح سوالاتی از مناطق دیده شده و برگزاری مسابقه بین همراهان در این سفر بهرمندی علمی این سفر را دو چندان خوشایند تر نمودند .